Η διάγνωση του καταρράκτη γίνεται στα πλαίσια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης στο ιατρείο.
Ο καταρράκτης είναι η κατάσταση κατά την οποία ο φυσικός φακός του ματιού θολώνει, προκαλώντας μείωση στην όραση. Ο φακός του ματιού βρίσκεται πίσω από την ίριδα (χρωματιστό μέρος του ματιού) και έχει μέγεθος όσο ένας κόκκος φακής. Ο φακός ενός μικρού παιδιού είναι εξαιρετικά διαυγής και ελαστικός. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να «ζουμάρει» με μεγάλη ευκολία, βοηθώντας έτσι να δούμε καθαρά τα αντικείμενα στην απόσταση που θέλουμε. Με το πέρας όμως της ηλικίας και ειδικά μετά τα 40 ο φακός χάνει σιγά σιγά την ελαστικότητά του με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να διαβάσουμε ή να κάνουμε μια κοντινή εργασία καθαρά.
Περίπου στην ηλικία των 60 ετών η θόλωση του φακού αρχίζει και γίνεται εμφανής και τα συμπτώματα του καταρράκτη όλο και πιο εμφανή. Η όραση θολώνει, ίσως να έχει και μια κιτρινωπή απόχρωση και τα αντικείμενα μπορεί να φαίνονται παραμορφωμένα. Τα συμπτώματα του καταρράκτη μπορεί να ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Επίσης η εξέλιξη του καταρράκτη στα δύο μάτια μπορεί να μην είναι ίδια. Μπορεί να χρειαστεί να προχωρήσετε σε επέμβαση πρώτα στο ένα μάτι και αργότερα στο άλλο.
Πώς φαίνεται η όραση χωρίς καταρράκτη, με πρώιμο καταρράκτη και με προχωρημένο καταρράκτη