Τα αρχικά συμπτώματα του καταρράκτη είναι η θολή, σαν ομίχλη όραση. Πολλοί ασθενείς αρχίζουν να έχουν προβλήματα φορώντας κυρίως τα μακρινά γυαλιά τους.
Ο καταρράκτης είναι η θόλωση του φακού του ματιού.
Ο φακός του ματιού μας ονομάζεται κρυσταλλοειδής και βρίσκεται πίσω από την κόρη του ματιού και πριν το υαλώδες σώμα (ζελέ στον οπίσθιο θάλαμο). Ο φακός στέλνει το φως που μπαίνει στο μάτι μας πίσω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, όπου απεικονίζεται το είδωλο της εικόνας που βλέπουμε (Εικόνα 1).
 
Εικόνα 1: Ο φακός του ματιού (lens) διαθλά τις ακτίνες που έρχονται πίσω στον αμφιβληστροειδή
Με την πάροδο της ηλικίας ο κρυσταλλοειδής φακός σκληραίνει και χάνει τη διαφάνειά του, με αποτέλεσμα η εικόνα που βλέπουμε να είναι θολή. (Εικόνα 2). Με τον καιρό, ο καταρράκτης προχωρά και η θόλωση της εικόνας γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη, κάνοντας την καθημερινότητα του ασθενούς δύσκολη.
 
Εικόνα 2: Όραση χωρίς καταρράκτη (πάνω), όραση με καταρράκτη (κάτω).
