Οδηγός για τον καταρράκτη

Σε αυτό τον οδηγό θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για το τι είναι ο καταρράκτης, ποια είναι τα συμπτώματά του και πώς αντιμετωπίζεται.

Τι είναι ο καταρράκτης;

Ο καταρράκτης συνήθως είναι ηλικιακός και δημιουργείται μετά την ηλικία των 60 ετών, όπου αρχίζει να θολώνει ο φακός του ματιού. Δεν είναι ασθένεια, καθώς με το πέρας όμως της ηλικίας είναι φυσιολογικό να θολώνει και να δυσκολεύει την όραση.

Χαρακτηριστικά πολλοί ασθενείς αναφέρουν ότι η όρασή τους γίνεται ομιχλώδης και είναι σαν να κοιτάζουν μέσα από ένα «παγωμένο» παράθυρο ή ένα σύννεφο. Το σύννεφο που προκαλείται από τον καταρράκτη μπορεί να δυσκολεύει τον ασθενή να διαβάσει, να οδηγήσει ένα αυτοκίνητο (ειδικά τη νύχτα) ή να δει καθαρά το πρόσωπο ενός φίλου.

Αριστερά: Φυσιολογική όραση, Δεξιά: Όραση με καταρράκτη.

Στους περισσότερους ασθενείς ο καταρράκτης αναπτύσσεται αργά και δεν διαταράσσει την όραση γρήγορα. Αλλά με το χρόνο, ο καταρράκτης θα επηρεάσει τελικά το πως βλέπετε.

Στην αρχή ισχυρότερος φωτισμός και γυαλιά μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τον καταρράκτη, ο οποίος είναι σε αρχικό στάδιο. Αλλά εάν η μειωμένη όραση παρεμποδίζει τις συνηθισμένες σας δραστηριότητες, ίσως χρειαστεί να σκεφτείτε πιο γρήγορα την αφαίρεσή του. Ευτυχώς, η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι γενικά μια ασφαλής, αποτελεσματική διαδικασία.

Συμπτώματα του καταρράκτη

Τα συμπτώματα του καταρράκτη ποικίλουν ανάλογα με το στάδιο του καταρράκτη. Ωστόσο τα κυριότερα είναι τα εξής:

• Θολή ή ομιχλώδη όραση
• Δυσκολία κατά τη νυχτερινή οδήγηση
• Ενόχληση από τα φώτα των απέναντι αυτοκινήτων και των προβολών
• Ευαισθησία από τις αντανακλάσεις των φωτών

Δυσκολία νυχτερινής οδήγησης.

• Ανάγκη για περισσότερο φως κατά το διάβασμα ή σε μια κοντινή δραστηριότητα (πχ. πλέξιμο, ράψιμο)
• Συχνές αλλαγές στη συνταγή γυαλιών ή φακών επαφής (τάση για αύξηση μυωπίας)
• Ξεθώριασμα ή κιτρίνισμα των χρωμάτων
• Διπλή όραση από το ένα μάτι

Στην αρχή, η μείωση στην όρασή σας που προκαλείται από καταρράκτη μπορεί να επηρεάσει μόνο ένα μικρό μέρος του φακού του ματιού και μπορεί να μην υπάρχει κάποια αισθητή αλλαγή στην όρασή σας. Καθώς όμως ο καταρράκτης εξελίσσεται και καταλαμβάνει περισσότερο μέρος του φακού σας, παραμορφώνει το φως που διέρχεται μέσα στο μάτι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο αισθητά συμπτώματα.

Τύποι του καταρράκτη

Ο καταρράκτης ταξινομείται σε διάφορους τύπους:

 Πυρηνικός καταρράκτης:

Ο πυρηνικός καταρράκτης δημιουργεί θόλωση στο κέντρο του φακού του ματιού. Μπορεί να προκαλέσει μεγάλη μυωπία και προσωρινά να βελτιώσει την πρεσβυωπία σας, αφού μπορείτε να δείτε καθαρά βγάζοντας τα κοντινά σας γυαλιά. Βέβαια με τον καιρό και ενόσω ο καταρράκτης προχωρά η θόλωση θα γίνεται μεγαλύτερη και η όραση θα γίνει πιο θολή και θα αποκτήσει μια κίτρινη απόχρωση.

Πυρηνικός καταρράκτη

 Τραυματικός καταρράκτης:

Ο τραυματικός καταρράκτης μπορεί να δημιουργηθεί λόγω κάποιου εξωγενούς παράγοντα. Για παράδειγμα αν το μάτι χτυπηθεί μπορεί αυτό να προκαλέσει βιοχημική δραστηριότητα μέσα στο μάτι και να αρχίσει σιγά σιγά να δημιουργείται καταρράκτης. Βέβαια υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι ο καταρράκτης μετά από τραύμα μπορεί να καθυστερήσει.

Τραυματικός καταρράκτης

 Συγγενής καταρράκτης

Ο συγγενής καταρράκτης είναι ο καταρράκτης που δημιουργείται εκ γενετής. Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με καταρράκτη ή αναπτύσσουν καταρράκτη κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Αυτός ο καταρράκτης μπορεί να είναι γενετικός ή να σχετίζεται με ενδομήτρια μόλυνση ή τραύμα.

Συγγενής καταταρράκτης

 Δευτερογενής καταρράκτης

Ο δευτερογενής καταρράκτης δημιουργείται συνήθως μετά από επέμβαση καταρράκτη. Δεν είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους, αλλά υπάρχει μεγάλο ποσοστό ασθενών που ενώ έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη στο παρελθόν εμφανίζουν ξανά μια μικρή μείωση στην όρασή τους. Ο δευτερογενής καταρράκτης μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα στο ιατρείο, χωρίς χειρουργική επέμβαση με ένα laser γρήγορα και ανώδυνα.

Δευτερογενής καταρράκτης όπως φαίνεται από τη σχισμοειδή λυχνία.

Διάγνωση του καταρράκτη

Η διάγνωση του καταρράκτη γίνεται μέσω της βυθοσκόπησης. Για να γίνει η βυθοσκόπηση ο οφθαλμίατρος θα τοποθετήσει στα μάτια σας σταγόνες που ανοίγουν την κόρη του ματιού. Έτσι ρίχνοντας φως και με τη βοήθεια ενός μικροσκοπίου με διάφορες μεγεθύνσεις που λέγεται σχισμοειδής λυχνία θα εξετάσει προσεκτικά το φακό του ματιού και θα εντοπίσει οποιαδήποτε μικρή ή εκτεταμένη θόλωση του φακού του ματιού. Έτσι εύκολα μπορεί να κατηγοριοποιήσει τον καταρράκτη σε στάδια και να αποφασίσει αν είναι η κατάλληλη στιγμή για να αφαιρεθεί.

Σημαντικά ευρήματα στη διάγνωση του καταρράκτη αποτελούν επίσης και η μέτρηση της οπτικής οξύτητας, η μέτρηση ευαισθησίας στην οπτική αντίθεση (contrast sensitivity) και η αξιολόγηση της έγχρωμης όρασης.

Αφού γίνει η διάγνωση του καταρράκτη, ο οφθαλμίατρος θα κάνει μια ειδική εξέταση που λέγεται βιομετρία. Η βιομετρία μετρά το αξονικό μήκος του ματιού (δηλ. πόσο μεγάλο είναι το μάτι μέσα στον κόγχο του εγκεφάλου) και υπολογίζει με τη βοήθεια κάποιων παραμέτρων τη δύναμη του ενδοφακού που θα μπει μέσα στο μάτι σας κατά την επέμβαση του καταρράκτη.

Οπτική βιομετρία για τη μέτρηση της δύναμης του ενδοφακού.

Αντιμετώπιση του καταρράκτη

Η αντιμετώπιση του καταρράκτη είναι μόνο χειρουργική.

Η αφαίρεση του καταρράκτη γίνεται σε κλινικές ημερήσιας νοσηλείας, όπου η διαδικασία διαρκεί μερικά λεπτά, ενώ η παραμονή στην κλινική διαρκεί 2-3 ώρες

.
Η επέμβαση του καταρράκτη γίνεται από δύο πολύ μικρές τομές, μόλις 2 χιλιοστών.

Από εκεί με τη βοήθεια υπερήχων ρευστοποιείται ο καταρρακτικός φακός από το σάκο στον οποίο βρίσκεται (περιφάκιο). Στη συνέχεια τοποθετείται ένας νέος καθαρός, ακρυλικός φακός τοποθετείται με ακρίβεια στη θέση του παλαιού φυσικού φακού του ματιού.

Εισαγωγή ενδοφακού κατά την επέμβαση του καταρράκτη.

Τι νέο υπάρχει στην επέμβαση του καταρράκτη;

Η εξέλιξη της τεχνολογίας και των laser έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια, αρχικά στη διαθλαστική χειρουργική και πλέον και στην επέμβαση του καταρράκτη.

Συγκεκριμένα το femtosecond laser χρησιμοποιείται για τη δημιουργία των δύο τομών που χρειάζονται κατά την επέμβαση, για το σχίσιμο του σάκου του φακού του ματιού (καψουλόρηξη), αλλά και για τη ρευστοποίηση του καταρράκτη.

Το Femtosecondlaser στην επέμβαση του καταρράκτη προσφέρει εξαιρετική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα στην έκβαση του χειρουργείου και στη βελτίωση της όρασης.

Επέμβαση καταρράκτη με femtosecond laser.

Πρόληψη του καταρράκτη

Δυστυχώς δεν υπάρχουν μελέτες που να αποδεικνύουν τον τρόπο πρόληψης του καταρράκτη. Ωστόσο υπάρχουν διάφορες απόψεις που μπορεί να φανούν χρήσιμες:

• Να κάνετε τακτικά τον οφθαλμολογικό σας έλεγχο. Μην παραλείπετε το ετήσιο ή εξάμηνο ραντεβού σας με τον οφθαλμίατρό σας. Οι οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση του καταρράκτη, αλλά και άλλων οφθαλμολογικών προβλημάτων.
• Σταματήστε το κάπνισμα. Ζητήστε βοήθεια εάν χρειάζεστε.
• Εάν είστε διαβητικός/διαβητική προσπαθείστε να ελέγξετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
• Επιλέξτε μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά. Η ποικιλία πολύχρωμων φρούτων και λαχανικών θα σας βοηθήσουν να λαμβάνετε όλες τις απαραίτητες βιταμίνες που χρειάζεστε καθημερινά. Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν πολλά αντιοξειδωτικά, τα οποία βοηθούν στη διατήρηση της υγείας των ματιών σας.

Επιστημονικά Νέα

Επιστημονικά Νέα