Η αισθητική LASER χειρουργική έχει πλέον γίνει ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της οφθαλμοπλαστικής και πλαστικής προσώπου. Αν και η τεχνολογία των LASER υπάρχει σε διάφορες ειδικότητες – και στην οφθαλμολογία – εδώ και αρκετές δεκαετίες, μόλις τα τελευταία 6-8 χρόνια έχει εξελιχθεί τόσο που να έχει εφαρμογή και στην οφθαλμοπλαστική.
Ιδιαίτερα το LASER του Διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και τελευταία το ERBIUM LASER, έχουν εξελιχθεί σε βαθμό που να μπορούν να προσφέρουν προβλέψιμα και αναμενόμενα αποτελέσματα, με σχετικά σύντομη και εύκολη μετεγχειρητική αποκατάσταση, αν και πάντα πρέπει να υπάρχει αυτοσυγκράτηση και προσοχή με την χρήση των νέων τεχνολογιών.
Αισθητική αναγέννηση δέρματος (Resurfacing)
Πρόκειται για την τελευταία εξέλιξη στην αισθητική προσώπου. Το CO2LASER με μεγάλη ακρίβεια αφαιρεί το επιθήλιο, την θηλώδη και πρόσθια δικτυωτή στιβάδα του δέρματος, επιτρέποντας την σύσπαση και σύσφιξη των δερμικών στιβάδων και του κολλαγόνου.
Η τεχνική επίσης χρησιμοποιείται σαν συμπλήρωμα ταυτοχρόνως με κλασσικές βλεφαροπλαστικές για εξωτερική εξάλειψη ρυτιδώσεων του δέρματος, ή συμπληρωματικά σε επόμενο στάδιο αν έχει παραμείνει υπολειπόμενη μικρή δερματοχάλαση.
Ιδιαίτερα στο κάτω βλέφαρο που σπανίως υπάρχει ανάγκη για αφαίρεση δέρματος, η σύσφιξη με CO2LASER όχι μόνο είναι αρκετή, αλλά επιπλέον αποτρέπει και τις κλασσικές επιπλοκές των χειρουργικών βλεφαροπλαστικών, όπως συμφύσεις και μετεγχειρητικά εκτρόπια.
Επιλογή ασθενών
Είναι απαραίτητη η λήψη λεπτομερούς οφθαλμολογικού αλλά και δερματολογικού ιστορικού (ευκολία μαυρίσματος στον ήλιο), η εθνικότητα, προηγούμενη θεραπεία για ακμή, ιστορικό έρπητα, λοιμώξεων κλπ.
Η ισοτρετοϊνοϊνη (ACUTAN) είναι απόλυτη αντένδειξη για CO2 αναγέννηση δέρματος (τουλάχιστον για 2 χρόνια μετά την λήξη της θεραπείας) γιατί εμποδίζει την επαναθηλιοποίηση του δέρματος. Για την ταξινόμηση του δερματικού τύπου σχετικά με την μελάγχρωση, η κλίμακα του Fitzpatrick (από 1 για πολύ ανοιχτόχρωμα δέρματα έως 6 για πολύ σκούρα δέρματα) είναι η πλέον ευρέως χρησιμοποιούμενη. Ιδανικοί υποψήφιοι είναι οι τύποι 1, 2 και 3, ενώ για τους τύπους 5 και 6 (πολύ σκούρα δέρματα) χρειάζεται καλή προεγχειρητική προετοιμασία (4 – 6 εβδομάδες) με αντιμελαγχρωστικούς παράγοντες.
Προετοιμασία για το χειρουργείο
Καταρχήν επιβάλλεται ενημερωτική συζήτηση (ιδανικά και προβολή video), διευκρίνηση των σταδίων επούλωσης της μετεγχειρητικής περιόδου, πιθανών επιπλοκών και τέλος υπογραφή του εγγράφου συναινέσεως για την επέμβαση. Επίσης η λήψη φωτογραφιών της προς θεραπεία περιοχής, προεγχειρητικά και μετεγχειρητικά, θεωρείται απαραίτητη διαδικασία.
Σε ευαίσθητα ή σκούρα δέρματα η προετοιμασία γίνεται με λευκαντικούς παράγοντες που περιέχουν υδροκουϊνόνη και κογχικό οξύ, όπως επίσης και άλλες αναπλαστικές ουσίες όπως ρετονοϊκό οξύ. Στο εμπόριο κυκλοφορούν αρκετά σκευάσματα (κρέμες προετοιμασίας για CO2 LASER που περιέχουν όλους αυτούς τους παράγοντες και δίδονται υπό μορφή κρέμας ή αλοιφής, για επάλειψη κάθε βράδυ στις υπό θεραπεία περιοχές, για 4-6 εβδομάδες πριν από την επέμβαση.Mία ημέρα πριν από την επέμβαση γίνεται η έναρξη αντιβιοτικής, αντιερπητικής και αντιφλεγμονώδους αγωγής, η οποία συνεχίζεται και για 1 εβδομάδα μετά από την επέμβαση (μέχρι της πλήρους επιθηλιοποιήσεως). Αντηλιακά σκευάσματα χρησιμοποιούνται από πριν αλλά και μήνες μετά την επέμβαση.
Σχεδιασμός
Με ειδικό χειρουργικό μαρκαδόρο σημειώνονται οι υπό θεραπεία περιοχές και ανωμαλίες (ρυτίδες, δερματοχάλαση, προπτωτικό λίπος κτλ) και καθορίζεται επακριβώς το χειρουργικό σχέδιο που θα ακολουθηθεί.
Επισης λαμβανονται φωτογραφιες.
Αναισθησία
Δύο είναι τα βασικά συστατικά μιας καλής αναισθησίας για αισθητικές επεμβάσεις.
Το πρώτο είναι η προεγχειρητική χαλαρωση με αγχολυτικά και παυσίπονα. Μερικές φορές χρησιμοποιείται και κάποιος ενδοφλέβιος υπνωτικός παράγοντας. Εννοείται πως αυτά όλα δίδονται και παρακολουθούνται από αναισθησιολόγο σε πλήρες οργανωμένο χειρουργείο.
Το δεύτερο είναι τοπική νευροαναλγησία η οποία δίδεται από τον χειρουργό, στους κλάδους του τριδύμου που νευρώνουν την υπό θεραπεία περιοχή (ενεση).
Xειρουργική τεχνική
Το CO2 LASER σαν εργαλείο τομής χρησιμοποιείται με την ίδια λογική όπως το νυστέρι, αλλά με όλα τα μέτρα ασφάλειας που απαιτούνται στην χρήση LASER. Ο στυλεός κρατείται στην εστιακή του απόσταση από το δέρμα (συνήθως προκαθορίζεται με ενσωματωμένη ακίδα) και το δέρμα κρατείται υπό ελαφρά τάση. Το μεγαλο πλεονεκτημα ειναι οτι δεν υπαρχει καθολου αιμορραγια και ως εκ τουτου η επεμβαση ολοκληρωνεται ταχυτερα και με μεγαλυτερη ακριβεια, οπως επισης και με πολυ λιγοτερα μετεγχειρητικα οιδηματα.
Για την αναγέννηση δέρματος (RESURFACING) χωρίζεται η περιοφθαλμική περιοχή σε ανατομικές γεωγραφικές περιοχές θεραπείας, που ανταποκρίνονται στα τμήματα του κυκλοτερή σφικτήρα του οφθαλμού.
Οι τεχνικές RESURFACING διαφέρουν ανά χειρουργό και ανά μηχάνημα.
H δέσμη του LASER έχει διάφορα γεωμετρικά σχήματα και οι ριπές ελέγχονται από τον υπολογιστή αλλά και τον ποδοδιακόπτη του χειρουργού. Μία πιο προχωρημένη τεχνική αναγέννησης του δέρματος είναι η προθεραπεία των έντονων ρυτίδων και των άλλων ανωμαλιών του δέρματος κατά τόπους και μετά ομογενοποιημένο πέρασμα στο σύνολο της γεωγραφικής περιοχής. Η σύνδεση της θεραπευθείσας περιοχής με την μη θεραπευθείσα γίνεται με LASER πολύ μικρότερης ενέργειας (σβήσιμο – feathering).
Στο τέλος όλη η περιοχή καθαρίζεται με άφθονο φυσιολογικό ορρό, στεγνώνεται επιμελώς και καλύπτεται με ειδικό συνθετικό επίθεμα (τεχνητό δέρμα) για 5-8 ημέρες. Αυτό μειώνει τον πόνο, επιταχύνει την επιθηλιοποίηση και προλαμβάνει τις μολύνσεις. Επουλωτικές κρέμες δίνονται μετά την πρώτη εβδομάδα και λευκαντικές αργότερα αν χρειαστεί.
Αντηλιακή προστασία χρειάζεται για 6 μήνες μετά την επέμβαση.
Αναγέννηση δέρματος προσώπου
Επιπλοκές
Ελαφρό οίδημα και εκχύμωση υπάρχη σχεδόν πάντα, αλλά υποχωρεί γρήγορα (4-10 μερες)
Υπερευαίσθητα δέρματα ενδέχεται να αναπτύξουν έντονη ερυθρότητα και πόνο (σαν έγκαυμα) για 2 εβδομάδες, ή ακόμη και αλλεργία στις επουλωτικές κρέμες. Σκουρόχρωμα δέρματα ενδέχεται να αναπτύξουν μελαγχρωστικές κηλίδες που φεύγουν με λευκαντικές κρέμες μετά από 6-12 εβδομάδες.
Erbium Laser
Το Erbium: YAG LASER στα 2,94 μmm (σε αντίθεση με τα 10,6 μmm του CO2 LASER είναι μια καινούργια πολλά υποσχόμενη άφιξη στο χώρο της αισθητικής χειρουργικής που προκαλεί πολύ λιγότερο ερεθισμό και μελάγχρωση από το CO2 LASER, με ταχύτερη ανάρρωση και αποκατάσταση της εμφάνισης του ασθενούς. Σαν μόνο μειονέκτημα είναι η έλλειψη αιμόστασης. Γι αυτό το λόγο πολλοί χειρουργοί χρησιμοποιούν συμπληρωματικά και τα δύο LASER.
Botox
Η Βοτολουνικη τοξινη χρησιμοποιηται για την αντιμετωπιση των δυναμικων ρυτιδων του προσωπου, ανεξαρτητα η σε συνδιασμο με τις κλασικες χειρουργικες επεμβασεις η επεμβασεις LASER. Η τοξινη προκαλει παροδικη χαλαρωση των υποκειμενων μυων, που δημιουργουν τις ρυτιδες. Η χαλαρωση αυτη διαρκει 3-6 μηνες και συνηθως χρειαζεται επαναληψη (σε συνεχως πιο αραια διαστηματα).
Συμπέρασμα
Η τεχνολογία πάντα έρχεται αρωγός στην χειρουργική, για καλύτερα, πιο προβλέψιμα αποτελέσματα με ελαχιστοποίηση των επιπλοκών. Χρειάζεται όμως πάντα να γνωρίζουμε ότι είναι ο χειρουργός αυτός που εκτελεί την εγχείρηση, και πέραν της τέλειας γνώσης της ανατομίας και της φυσιολογίας των ιστών στους οποίους επεμβαίνει, χρειάζεται και πλήρη γνώση των μηχανημάτων και της ενέργειας που χρησιμοποιεί, των αλληλεπιδράσεων αυτών με τους ιστούς και όλων των πιθανών παρενεργειών. Έτσι ώστε η επεμβαση να είναι γρήγορη, και χωρις προβλήματα.